Współpraca to pierwsza i najważniejsza umiejętność, jaką chcemy wspierać i rozwijać u dzieci, tworząc escape roomy. Od zawsze wierzyliśmy w to, że kształtowanie relacji rówieśniczych oraz rodzinnych zapewnia podstawę do dalszego, prawidłowego dorastania. Kolejną, równie istotną cechą, jest kreatywność.  Uczestnicząc w zabawie w escape roomach dzieci rozwijają twórcze myślenie, szukają niestandardowych rozwiązań i uczą się wnioskować na podstawie indukcji lub dedukcji.

Czym jednak jest kreatywność? Jak ją definiujemy? Czy można wspierać jej rozwój również w domu?

Kreatywność to umiejętność wytwarzania produktów charakteryzujących się wyjątkowością i innowacyjnością. Nie ma ona więc wiele wspólnego z ekscentryczną osobowością, wynalezieniem leku na raka czy malowaniem martwej natury. Co zaskakujące, nawet sama inteligencja nie jest wyznacznikiem twórczego sukcesu. Jest ona konieczna, jednak na pewno nie wystarczająca.

Wbrew powszechnym stereotypom i przekonaniom bycie kreatywnym nie jest także zarezerwowane dla nielicznych jednostek, służących społeczeństwu w imię wyższej idei. Każdy z nas może przejawiać kreatywność. Najprawdopodobniej nie będzie ona dotyczyć każdego aspektu naszego życia, a jedynie pewnych jego obszarów.

Co bycie kreatywnym oznacza w praktyce? Kreatywnym możemy nazwać dziecko potrafiące namalować stworzenie, którego nigdy wcześniej nie widziało na przykład na podstawie informacji, że ów zwierzę jest duże, mięsożerne, potrafi latać i żyje pod wodą. U innych dzieci ta cecha będzie przejawiać się w gotowaniu potraw, jakie nigdy wcześniej nie gości na rodzinnym stole, bez użycia przepisu.

Wiele rzeczy tworzonych przez dzieci czy zachowań przez nie przejawianych można określić mianem twórczych. Muszą one spełniać wcześniej przedstawione kryterium nowości i pomysłowości oraz umiejętności znajdowania różnorodnych rozwiązań otwartych problemów.

Co sprzyja rozwijaniu kreatywności dzieci?

• Przeżywanie pozytywnych emocji- pozytywny afekt stymuluje abstrakcyjne myślenie, zmniejsza samokrytykę i powoduje, że łatwiej przypominamy sobie wydarzenia, osoby, mogące stanowić inspirację dla nowych rozwiązań.
• Sen- szczególne znaczenie dla kreatywności ma faza REM, w której mózg jest najbardziej aktywny i wytwarza sny.
• Otwartość- zdobywanie nowych doświadczeń, poznawanie ludzi pochodzących z różnych kultur, wyznających różne światopoglądy czy religie, to wszystko uczy dziecko tolerancji wieloznacznych, nieoczywistych informacji, krytycznego stosunku do nowych wiadomości i pozwala mu na eksplorację nowych obszarów zainteresowań.
•  Niezależność- nonkonformizm i pozwalanie dziecku na podejmowanie autonomicznych decyzji, uczy je zaufania do siebie i wspiera szukanie twórczych rozwiązań problemów.

Poznaliście już czynniki środowiskowe i osobowościowe sprzyjające kreatywności. Przygotowaliśmy dla Was również propozycje zabaw, które możecie zaproponować dziecku każdego dnia. Nawet dysponując niewielką ilością czasu.

Podaj jak najwięcej słów zaczynających się na literę g / kończących się na sylabę ud

Podaj synonimy słowa przyjaciel/ nauka/ bieganie,

Jak wyglądałby świat, gdyby wszyscy ludzie zaczęli chodzić boso?

Opisz deszcz nie używając słów: woda/kalosze/parasol,

Jak można wykorzystać książkę (oprócz czytania jej)?

Powiedz co przypomina ci kolor, który widzisz.

Powiedz co przypomina ci kolor, który widzisz.

Pamiętajcie, żeby zachęcać dzieci do twórczości i wspierać wszelkie przejawy kreatywności. Nie zapominajcie przy tym o autonomii dziecka, jego zainteresowania i tym, że zdobywanie niezależności jest nie tylko istotne dla wspierania wewnętrznego twórcy waszej pociechy, ale dla jej całego rozwoju psychofizycznego.

Źródła

Cai, D.J., Mednick, S.A., Harrison, E.M., Kanady, J.C., Mednick, S.C. (2009). REM, not incubation, improves creativity by priming associative networks. Proceedings of the National Academy of Sciences, USA, 106(25), 10130-10134.

Farnicka, M., & Miłkowska, M. (2018). Rozwój kreatywności dzieci w okresie średniego dzieciństwa i jego uwarunkowania. Psychologiczne Zeszyty Naukowe, (1), 93-108.

Nęcka Edward, Wymiary twórczości, [w:] Nowe teorie twórczości: nowe metody pomocy w tworzeniu, pod red. Krzysztofa J. Szmidta, Krzysztofa T. Piotrowskiego, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2005.

Okraj, Z. Zabawy rozwijające kreatywność. [w:] Zabawy i Zabawki, pod red. Haliny Mielickiej-Pawłowskiej, Muzeum Zabawek i Zabawy, Kielce 2016.